نقش نظام بانکداری اسلامی در کاهش زمینه‌های ایجاد بحران‌های مالی

این مقاله علل زمینه‌ای ایجاد بحران‌های مالی در نظام اقتصادی (که بحران مالی اخیر در اقتصاد آمریکا نمونه‌ای از آن است) و ظرفیت نظام بانکداری اسلامی در کاهش این زمینه‌ها را بررسی می‌کند. تحقیق حاضر ضمن تفکیک علل زمینه‌ای بحران در دو حوزه آسیب‌پذیری و بی‌ثباتی، برای هر یک از این حوزه‌ها مواردی را ذکر و نقش نظام بانکداری اسلامی را در هر یک از این موارد بیان می‌کند. علل زمینه‌ای بحران در حوزه آسیب‌پذیری عبارت‌اند از: ناهمسانی تعهدات وجوه پرداختی با تعهدات وجوه دریافتی، شوک‌های واقعی اقتصاد، گسترش سفته‌بازی و بزرگ شدن بخش غیر واقعی اقتصاد، تحرّک شدید سرمایه و عدم شفافیت، نظارت و کنترل بر فعالیت‌های اقتصادی. در حوزه بی‌ثباتی نیز، دست‌کم دو عامل به‌عنوان علل زمینه‌ای بحران تبیین می‌شوند که عبارت‌اند از: مکمل بودن استراتژیک و مسئله سرایت. یافته‌های مقاله که براساس استدلال‌های نظری و به روش تحلیل محتوا به‌دست آمده‌اند نشان می‌دهد که ظرفیت‌های بالقوه نظام بانکداری اسلامی باعث می‌شود عوامل زمینه‌ای ظهور بحران‌های مالی در هر دو حوزه آسیب‌پذیری و بی‌ثباتی کمتر از نظام متعارف باشد.